σήματα κινδύνου

Η επαρκέστερη περιγραφή του αστού είναι ίσως αυτή που τον παρουσιάζει ως τον άνθρωπο εκείνο ο οποίος τοποθετεί την ασφάλεια ανάμεσα στις ύψιστες αξίες και διάγει τον βίο του αναλόγως. Οι κινήσεις του και τα συστήματά του μοναδικό σκοπό έχουν να εξασφαλίσουν τον χώρο του εναντίον του κινδύνου που κατά καιρούς, μόλις ένα συννεφάκι πάει να σκιάσει τον ουρανό, εμφανίζεται στον μακρινό ορίζοντα. Ωστόσο ο κίνδυνος είναι πάντοτε παρών κι επιτίθεται με τρομαχτική επιμονή στα προστατευτικά φράγματα που έχει υψώσει γύρω της η τάξη. 

Η ιδιαιτερότητα της σχέσης του αστού με τον κίνδυνο έγκειται στο γεγονός ότι τον αντιλαμβάνεται ως μια άλυτη αντίθεση προς την τάξη, δηλαδή ως κάτι παράλογο. [...] Η ανώτερη δύναμη που κατά τον αστό εγγυάται την ασφάλεια είναι η λογική. Όσο πιο κοντά βρίσκεται στο κέντρο του Λόγου, τόσο περισσότερο σκορπάνε τα σκοτάδια όπου κρύβεται ο κίνδυνος, και η ιδεώδης κατάσταση που είναι έργο της προόδου συνίσταται στην παγκόσμια κυριαρχία του Λόγου κάτω από την οποία οι πηγές του κινδύνου όχι μόνο λιγοστεύουν αλλά στερεύουν τελείως.  

[...]

Ό,τι χαρακτηρίζει ιδιαίτερα την περίοδο στην οποία βρισκόμαστε, στην οποία μπαίνουμε ολοένα βαθύτερα κάθε μέρα που περνάει, είναι η στενή σχέση ανάμεσα στον κίνδυνο και την τάξη. Αυτό μπορεί να διατυπωθεί ως εξής: ο κίνδυνος εμφανίζεται απλώς ως η άλλη πλευρά της τάξης. [...] Έτσι ο δρόμος που ακολουθεί ο κίνδυνος καθώς περνάει μέσ' απ' τη ζωή μας είναι διττός. Ορμάει κατά πάνω μας κυρίως από ένα πεδίο στο οποίο η φύση εξακολουθεί να είναι ζωντανή. Πράγματα που "όμοιά τους δεν θα ήταν δυνατόν να συμβούν παρά μόνο στη Νότιο Αμερική", γίνονται τώρα κάτι σύνηθες και σε μας. Η διαφορά είναι πως αυτός ο κίνδυνος, αν τον δούμε από μια ρομαντική σκοπιά, έχει γίνει πραγματικός. 

[...]  

Πέραν όλων αυτών το θαύμα του κόσμου μας, του νηφάλιου και συνάμα επικίνδυνου, είναι η καταγραφή της στιγμής κατά την οποία εμφανίζεται ο κίνδυνος - μια καταγραφή που είναι ακόμη πιο ολοκληρωμένη όποτε η μηχανή δεν συλλαμβάνει άμεσα την ανθρώπινη συνείδηση. Δεν χρειάζεται να 'χει κανείς προφητικό χάρισμα για να προβλέψει ότι σύντομα κάθε γεγονός θα είναι διαθέσιμο να το δούμε ή να το ακούσουμε καταγεγραμμένο κάπου. Ήδη σήμερα δεν υπάρχει σχεδόν κανένα σημαντικό γεγονός προς το οποίο να μη στρέφεται το τεχνητό μάτι του πολιτισμού, ο φωτογραφικός φακός. Το αποτέλεσμα πολλές φορές είναι εικόνες δαιμονικής ακρίβειας η οποία καθιστά την καινούργια σχέση του ανθρώπου με τον κίνδυνο εξαιρετικά ορατή. 

Ernst Jünger, Περί Κινδύνου

 [Βερολίνο, 1931]

στο Φωνές από τη Βαϊμάρη

εκδόσεις Ύψιλον, 2011

μτφ. Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος 

T. Hoepker / Magnum

Άδεια κεφάλια στεγανά. Γλομπέ φαλάκρα.

Τρομοκρατία, προβοκάτσιες, φασισμός.

Δεν βλέπω χάσμα. Δεν θα ήτανε σεισμός.

Φτέρουγες σκέπασαν κατά συνθήκην άκρα.

Ήρθαν οι μέρες που φοβήθηκες, κοιμήσου. 

Έρχονται νύχτες σπέσιαλ δημοκρατικές. 

Σ' έχουν προβλέψει όλες οι στατιστικές. 

Έχεις το κράτος. Τον προστάτη σου μιμήσου. 

Ήρθαν οι μέρες που φοβόσουν, έλα, βιάσου. 

Ήρθε καιρός να δοκιμάσεις αν χωράς 

στο δρόμο που έτρεχες μικρό παιδί σαν ήσουν. 

Ίδρωτες ρέουνε, λιπαίνουν την προβιά σου, 

και μοιάζεις έντομο αστικής παραφοράς. 

Άργησες. Ήρθαν να σε ρυθμίσουν. 

kultur24-berlin  /  J. Kresnik

Κάθε νύχτα σε προσμένουν

με  αγωνία οι υπήκοοι.

Στις οθόνες ξαγρυπνούνε

και στο φέισμπουκ σε υμνούνε.

Ρουφιανεύουνε τη ζωή.

Ναι. Μια ζωή.

 
συμπαρομαρτούντα:
έρχονται οι μέρες που φοβήθηκες
Ήρθαν οι μέρες που φοβήθηκες (σονέτο)