τι φρίξαμε, τι φράξαμε

τι ζούμε;

Portishead - Roads by orcnkrm

     Είμεθα σοσιαλισταί· συζώμεν ομού εν αδελφότητι και ισότητι. Κατοικούμεν εις εκείνα τα μεγάλα κτίρια που βλέπεις.

     Ο γηραιός κύριος εξηγεί στον αφηγητή, εν έτει 2900 περίπου, ότι στη σοσιαλιστική κοινωνία δεν υπάρχουν κατοικίες οικογενειακές. Πρόκειται για  μια κοινωνία κοινοβίων σε μεγάλα κτίρια, κοινωνία ισότητας βασισμένης στην αρχή της πλειονοψηφίας. Τα παιδιά;

     Όταν γεννηθώσιν, αποσπώνται από τας μητέρας των, φόβω μήπως συνηθίσουν να τ΄αγαπώσι, και ανατρέφονται εις τα δημόσια τροφεία και σχολεία, μέχρι του 14ου έτους. Τότε εξετάζονται από τους δημοσίους επόπτας, οι οποίοι αποφασίζουν διά ποίον έργον είναι κατάλληλα, και εις το έργον τούτο μαθητεύονται ακολούθως. 

     Οικογένεια δεν υπάρχει σ' αυτόν τον σοσιαλισμό, καθώς, όπου υπάρχει, εκεί ενσκήπτουσιν εις μετά τον άλλον οι άγγελοι της χαράς και της λύπης. Θυμίζει την εμπειρίκεια Συμπολιτεία του Μεγάλου Ανατολικού; Όχι βέβαια. 

     Ο έρως εβλέπομεν ότι ήτο ο εχθρός μας εις πάσαν καμπήν της οδού. Ούτος κατέστησεν αδύνατον την ισότητα. Έφερε χαράν και λύπην, και ησυχίαν και βάσανα εις τον δρόμον του. Διετάραττε τας πεποιθήσεις των ανθρώπων, και διεκύβευε την τύχην της ανθρωπότητος· όθεν κατηργήσαμεν αυτόν και πάντα τα έργα αυτού. 

     Τώρα δεν υπάρχουν γάμοι και επομένως δεν υπάρχουν οικιακαί φροντίδες· δεν υπάρχουν μνηστείες, άρα ούτε καρδιόπονοι· δεν υπάρχουν έρωτες, άρα ούτε λύπαι· ούτε φιλήματα ούτε δάκρυα. 

M. Emer - E. Piaf et T. Sarapo: A quoi ça sert l'amour?

film Louis Clichy

     Στο μεταφρασμένο με κέφι από τον Παπαδιαμάντη ευθυμογραφικό διήγημα τού Τζέρομ Κ. Τζέρομ "Η Νέα Ουτοπία", θεός είναι η πλειονοψηφία δια της ισότητος. Όταν ένας άνθρωπος εξέχει πολύ από το μέσον ανάστημα και την ευρωστίαν, του κόπτομεν το εν σκέλος ή τον ένα βραχίονα, ώστε να επιφέρωμεν την ισότητα. Αν δεν ζούσαμε στις μέρες που ζούμε, στις μέρες της επελαύνουσας φτώχειας, αλλά παρόλαυτά η πολιτική πόλωση ήταν ανάλογη με τη σημερινή,  τότε το μίσος για την ιδέα της ισότητας μέσω μυθευμάτων όπως η αξιοκρατία θα σερβιρόταν συνοδεία φοβοριζότο για την οικογένεια, την ατομική ιδιοκτησία κλπ. Όμως η κινδυνολογία οφείλει σήμερα να εστιάζει στο ευρώ και επικουρικά στους (βρωμο)μετανάστες. Και, όχι μόνο τώρα με την έκδηλη κρίση, η πολιτική αντιπαράθεση δεν αναφέρεται σε ιδεολογικές διαφορές, συχνά ούτε σε ουσιαστικές πολιτικές διαφορές· εξαντλείται στον έλεγχο της ικανότητας διακυβέρνησης. Σαν να μην έχουν καμιά σημασία οι προθέσεις. Πρέπει να είσαι ικανός και έμπειρος. Εξ ου και ο χαρακτηρισμός τσογλάνι που ακούγεται συχνά για τον Τσίπρα. 

mon oncle Benjamin - 1969

     Ποιος δεν θυμάται, με την ευκαιρία αυτή, εκείνη τη νόστιμη σκηνή του "Ο θείος μου Βενιαμίν", όπου ο περήφανος και ακατάδεκτος άρχοντας, ο κόμης, που ένα ψαροκόκαλο καρ-φώθηκε στο φάρυγγά του, δίνει στο μισητό αστό γιατρό ένα φίλημα σε ένα μέρος του σώματος, που συνήθως είναι κρυμμένο, με μόνο σκοπό να εξασφαλίσει τη σωτήρια επέμβασή του. 


     Η Ρόζα Λούξεμπουργκ, σ' εκείνο το βιβλιαράκι με τίτλο Ρώσικη Επανάσταση, στο άρθρο "Ιστορική Ευθύνη", θυμάται, είναι Γενάρης του 1918, τη σκηνή από το έργο του Claude Tillier. Ναι, ακόμα κι αυτό μπορεί να συμβεί. Όπως μπορούσε δυο μήνες μετά να υπογραφεί συμφωνία ανάμεσα στους Μπολσεβίκους και τη Γερμανική Αυτοκρατορία. Η ιστορία του μέλλοντος, προέβλεπε η Λούξεμπουργκ, δεν θα παραλείψει ασφαλώς να συγκρατήσει, ανάμεσα σε άλλα ενσταντανέ του παγκοσμίου πολέμου, την υποκρισία με την οποία η γερμανική μισοαπολυταρχία αναγνωρίζει τους "ξυπόλυτους και τους συνωμότες" ως "κατόχους της νομίμου εξουσίας"... Τα φοβερά και τρομερά γίνονταν για τη γερμανική κυβέρνηση τιποτένια και τα λησμονούσε. 

     Και όχι επειδή θεωρούσε στερεή σαν σίδερο την ακλόνητη ηλιθιότητα των λαϊκών μαζών της Γερμανίας, η γερμανική αντίδραση τόλμησε να διακινδυνεύσει το πείραμα αυτό - όταν οι "εμπρηστές" της "Αγίας Πετρούπολης" μόλις προ ολίγου έριχναν στα σκουπίδια θρόνο, θυσιαστήριο, πληρωμή τόκων των εξωτερικών δανείων, κάστες, τίτλους και διάφορα άλλα άγια των αγίων, όταν κρεμούσαν τους στρατιωτικούς αρχηγούς, τους πιο πεισματάρηδες, στη θύρα του βαγονιού και γέμιζαν τις φυλακές πρίγκηπες βασιλικού αίματος, που τους στενοχωρούσαν - να σφίξει το εγκληματικό χέρι αυτών των εμπρηστών.

     Όλα μπορούν να συμβούν. Ψήφισε ή όχι, ό,τι θέλεις. 

Αλλά μη φοβού. 

Max Ernst - the Equivocal Woman

     Στις Σημειώσεις του (1958) στη Ρώσικη Επανάσταση της Λούξεμπουργκ, ο Άγις Στίνας, που έκανε και τη μετάφραση, δεν θεωρούσε ότι η έλευση μιας άλλης κοινωνίας είναι νομοτελειακή. Ήταν, πίστευε, στο χέρι του επαναστατικού υποκειμένου. 


     Αν η ανθρώπινη κοινωνία θα καταποντισθεί μέσα στο χάος που ανοίγει ο αποσυντιθέμενος καπιταλισμός ή αν η χαρά και η ευτυχία θα βασιλέψουν στον κόσμο, αυτό θα εξαρτηθεί μόνον από το αν θα αφυπνισθεί η εργατική τάξη από τον λήθαργο όπου έχει από χρόνια περιπέσει. 

Mirai Mizue - Lost Utopia - futureshorts

     Η εσχατολογική νοσταλγία του μηδέποτε απολεσθέντος παρούσα και εδώ. Όπως στην κραυγή Ουρμαχάλ, στην Οκτάνα και στη Συμπολιτεία, το βασίλειο της χαράς, η οριστική ουτοπία. Ζούμε σε άλλες εποχές. Κρυμμένοι μέσα σ' εσοχές που φτιάσαμε σαν πλάθος. 

Αγγελάκας - Ουτοπία - olynthos1


κι αν το να βρω με το ευρώ παρηγοριά
είναι υπόθεσις σπουδαία και βαριά
το λέω πολίτες:
τι είχαμε, τι χάσαμε
κι ως πού παιδεία, υγεία, 
ψωμοτύρι κι ασπιρίνη
τι φρίξαμε, τι φράξαμε


απ' τ' όριο της φτώχειας
μέχρι την κατανάλωση σε λαμπερά σκουπίδια
ο δρόμος είναι λιγοστός
φρίξαμε τόσα χρόνια τόσα γκάτζετ
φράξαμε ιδιόκτητες μαγκιές


κι
από τον κάδο σκουπιδιών ως τη βαστίλη
είναι ασήκωτη κι ασήμαντη η ύλη
ψήφα ό,τι θες
γίνε αν θες ρεζίλι
μας καρτερούν και πάλι ανεμομύλοι