Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2012

το παζλ των ψεμάτων

(γράμμα στον ΚΙΜΠΙ)


Αγαπητέ ΚΙΜΠΙ.

Διάβασα με πολύ ενδιαφέρον το δεύτερο γράμμα σου στη Βέρα από το περιοδικό ΜΟΝΟ. Πριν από λίγα χρόνια η κόρη μου ήταν στην ίδια ηλικία κι έκανα παρόμοιες σκέψεις. Η Γαλλίδα ψυχαναλύτρια Φρ. Ντολτό, παρομοίαζε τους εφήβους με αστακούς την εποχή που αλλάζουν κέλυφος κι είναι, γι’ αυτό, εκτεθειμένοι σε κάθε κίνδυνο. Έγραφε, ακόμα, ότι συχνά φορούν μαύρα ρούχα γιατί πενθούν την οριστικά χαμένη παιδική ηλικία. Η δική σου κόρη περνάει αυτή την ηλικία σε μια περίοδο που όλα γύρω αλλάζουν, μια περίοδο γενικευμένης αβεβαιότητας. Η δική μου είχε ν’ αντιμετωπίσει μονάχα το καταστροφικό αίσθημα του ανούσιου, που νότιζε η χαυνωμένη καταναλωτική κοινωνία. Το κακό είναι ότι και τότε και τώρα, σε διάστημα λίγων χρόνων, αν κι όλα έχουν αλλάξει, συνεχίζει να μην αλλάζει η ανυπαρξία ιδεών και οραμάτων που θα μπορούσαν να συγκινήσουν και τους εφήβους, όπως κι ολόκληρη την κοινωνία. 

Σε κείνες και σ’ αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, οι γονείς, παρά τις διαφορές στα συμφραζόμενα, συντασσόμαστε αγεληδόν, αλλά εγκαλούμενοι σαν υποκείμενα, όπως επιτάσσει η ιδεολογική μας κάθειρξη. Όμως, αν θέλουμε τα συμφραζόμενα, έστω, να μην είναι μονάχα φούμαρα, θα πρέπει, αποστασιοποιούμενοι από τον ρόλο μας, να μην ξεχνάμε. Για παράδειγμα, να μην ξεχνάμε ότι η παιδεία είναι ένα φρούτο που δεν προσφερόταν πάντα στο λαό, ούτε διεκδικήθηκε μαζί με το ψωμί και την ελευθερία. Η παροχή βασικής μόρφωσης στους υποτελείς ήταν ένα πρωτοποριακό σχέδιο του νεωτερικού κράτους, που θα έπρεπε να φροντίσει για τον εφοδιασμό τους με γνώσεις απαραίτητες για τη δουλειά. Παράλληλα, η εκπαίδευση ήταν αναγκαία από τον 19ο αιώνα στα αναδυόμενα έθνη – κράτη για την καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης και τη διάδοση, συχνά με τη βία, της μίας και μοναδικής εθνικής γλώσσας, ταυτόχρονα με την καταδίωξη των άλλων γλωσσών. Γι’ αυτό κι η Ιστορία του σχολείου (η γραμμένη από τους νικητές, που λέγαμε) αποσιωπά και ανασύρει, ξεχνά και εμμένει. Το ιδεολόγημα της ακατάλυτης συνέχειας του ελληνισμού εμπεδώνεται στο σχολείο. Το κύρος του έθνους ενισχύεται από το βάθος της ιστορίας του. Ο ελλαδικός χώρος φαίνεται να κατοικούνταν πάντα από Έλληνες. Στη Θεσσαλονίκη, που απελευθερώθηκε πριν από 100 χρόνια, το ελληνικό στοιχείο ήταν, τότε, γύρω στο 25%. Η επίσημη ιστορία της Ελλάδας ευθυγραμμίστηκε με την εκδοχή Παπαρρηγόπουλου, αποσιω- πώντας όσα πρέσβευαν πολλοί, όπως ο Κοραής κι ο Ι. Ρ. Νερουλός, περί Μεγάλου Αλεξάνδρου, καταχτητή των Ελλήνων που έζησαν από τότε και στη συνέχεια με τους Ρωμαίους και το Βυζάντιο σε κατοχή, κλπ. Ενώ, από τα μέσα του 17ου αιώνα οι υπουργοί εξωτερικών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν Φαναριώτες. Και τα παραδείγματα, δεν τελειώνουν. 

Όμως, ακόμα και τα πιο ουδέτερα μαθήματα χρειάζονται για τη λειτουργία του σχολείου σαν Ιδεολογικού Μηχανισμού του Κράτους, όπως έχει αναλυθεί από τον Αλτουσέρ, που παρατηρούσε ότι, "παίρνει τα παιδιά όλων των κοινωνικών τάξεων από το νηπιαγωγείο, και ήδη από κει, με παλιές και νεώτερες μεθόδους, αποτυπώνει μέσα τους, επί πολλά χρόνια, ακριβώς εκείνα τα χρόνια όπου το παιδί είναι περισσότερο «τρωτό», παγιδευμένο όπως βρίσκεται ανάμεσα στην οικογένεια και στο σχολείο, διάφορα "σαβουάρ φαιρ" ντυμένα με την κυρίαρχη ιδεολογία (τα γαλλικά, η αριθμητική, η φυσική ιστορία, οι επιστήμες, η φιλολογία) ή την κυρίαρχη ιδεολογία αυτή καθαυτή (ηθική, αγωγή του πολίτη, φιλοσοφία).". Η αναπαραγωγή της κυρίαρχης ιδεολογίας, λοιπόν, είτε με τη μορφή ενδύματος, είτε με τη μορφή εσώρουχου, αυτή είναι η αιτιολογική λειτουργία του σχολείου. Δε χρειάζεται να διαβάσει κανείς Αλτουσέρ ή δεν ξέρω ποιον άλλο, για να το νιώσει αυτό. Η Βέρα, όπως οι πιο πολλοί έφηβοι, δίκαια ρωτά για ποιο λόγο αν θα θέλει να γίνει κομμώτρια θα πρέπει να μάθει όσα μαθαίνει και γιατί, μελλοντικά θα πρέπει να μάθει (κι είσαι σίγουρος ότι θα μάθει) κβαντομηχανική. Πέρα από το ότι η κβαντομηχανική είναι μια επιστημονική μέθοδος που εξηγεί μερικά, δηλαδή λαθεμένα, το αντικείμενό της, το σίγουρο είναι ότι κανείς απ’ όσους διδάχτηκαν κβαντομηχανική, για παράδειγμα, δεν θυμάται γρι από δαύτη, αν δεν συνέχισε να τη χρησιμοποιεί με κάποιο τρόπο. Αυτή η πικρή διαπίστωση, που, ας μη γελιόμαστε, όλοι κάνουμε για τα μαθητικά (αλλά και για τα φοιτητικά) μας χρόνια, φτάνει για να επιβεβαιώσει ότι όλα αυτά δεν χρειάζονται παρά μόνο για το σαβουάρ φαιρ του Αλτουσέρ. Θα μπορούσε ακόμα η Βέρα να ρωτήσει γιατί στο σχολείο δεν διδάσκεται η χρήσιμη τέχνη της κομμωτικής, γιατί δεν μαθαίνουμε πώς να φυτεύουμε, πώς να μαγειρεύουμε, πώς λειτουργούν τα πιο απλά πράγματα της καθημερινότητας, πώς να συνθέσουμε μουσική και πάει λέγοντας. Ακόμα κι όταν γίνονται νύξεις για όλα αυτά, γίνονται για το σαβουάρ φαιρ

Στο σχολείο, λοιπόν, μαθαίνει κανείς να πειθαρχεί, να υποτάσσεται, να εκτελεί εντολές, να αξιολογείται, να ελέγχει και να αξιοποιεί το άγχος, να ανταγωνίζεται, να νικά, να χάνει, να παίζει με τους όρους του παιχνιδιού. Μαθαίνει να μιλά σωστά, να μιλά τη γλώσσα – πρότυπο, την εθνική γλώσσα. Η σχολική επιτυχία που επιθυμεί κάθε γονιός, κι εδώ ίσως θα έπρεπε να μιλάμε για ελληνικό φαινόμενο, είναι συνάρτηση της ταξικής καταγωγής. Οι ευκολίες που παρέχονται στα παιδιά της κυρίαρχης τάξης, ξεκινούν από τη γλώσσα – πρότυπο που μιλιέται στο σχολείο, τη γλώσσα της τάξης τους. Γλώσσα, λέξεις, έννοιες, που σαν ιοί μολύνουν τη σκέψη μας. Τα media διαδέχονται το σχολείο, που κάνει πάσα και στον Μανδραβέλη με το θέμα της έκθεσης στις Πανελλήνιες. Τώρα πια κάτι που συμβαίνει ή λέγεται "το εισπράττουμε", κάτι άσχημο που μας συμβαίνει πρέπει "να το διαχειριστούμε", οι αγορές διείσδυσαν παντού, στην καθημερινή ζωή και στις νευρωνικές συνάψεις μας.


Μάλλον ξέφυγα απ’ το θέμα. Κάπως αλλιώς είχα σκεφτεί αυτό το γράμμα στο γράμμα. Πάντως, είναι δύσκολο να είσαι γονιός και ν’ απαντάς σε ερωτήσεις όπως αυτές της Βέρας. Δεν θα έλεγα ποτέ στην κόρη μου να παρατήσει το σχολείο ή, σήμερα, τις σπουδές της. Ούτε έπαψα να της προτείνω, με τρόπο, να πασχίζει για καλύτερες επιδόσεις. Προσπαθώ, όμως, να είμαι ειλικρινής. Και της λέω πως έτσι θα διεκδικήσει καλύτερη δουλειά, καλύτερο μισθό. Αυτή η σκέψη, στην προέκτασή της, οδηγεί και στην ένταξη στη νέα μπουρζουαζία. Το ξέρω. Όμως έχω και την πεποίθηση ότι αυτό το τεράστιο παζλ της αλήθειας στο οποίο αναφέρεσαι είναι ένα τεράστιο παζλ ψεμάτων. Και αντιπροτείνω έναν άλλο Μπρεχτ, από τις ιστορίες του κ. Κόινερ:

Στον κ. Κ., το στοχαστή, πήγε ο μαθητής Τιφ και του είπε:
- Θέλω να μάθω την αλήθεια.
- Ποιαν αλήθεια; Η αλήθεια είναι γνωστή. Θέλεις να μάθεις την αλήθεια για το εμπόριο των ψαριών; Ή μήπως θέλεις να μάθεις την αλήθεια για το φορολογικό σύστημα; Αν μαθαίνοντας την αλήθεια για το εμπόριο των ψαριών πάψεις να πληρώνεις ακριβά τα ψάρια τους, τότε δεν θα σου πουν ποτέ την αλήθεια, είπε ο κ. Κ. 

Καθώς αναφέρθηκα στην εθνική λειτουργία του σχολείου, θυμήθηκα και τον Καβάφη, τον ταλαιπωρούμε κι αυτόν από δω κι από κει, που τον διάβασα στη στήλη Trendy Topic, στη σελίδα πίσω από το γράμμα σου, στο δεύτερο τεύχος του ΜΟΝΟ: "...τρισβάρβαρα τα ελληνικά των, οι άθλιοι.".

Και, καπάκι, μου ήρθε στο νου ένα καταπληκτικό τραγουδάκι του MC Anemistira, που μου έμαθε η κόρη μου:


Α, και βέβαια το γράμμα στη Βέρα ήταν μόνο η αφορμή για να γραφτούν αυτές οι σκέψεις. Δεν θα έλεγα ότι θα ήθελα να μην διαβάσεις το γράμμα, όπως θα ήθελες εσύ να μη σε διαβάζει η Βέρα που της γράφεις, πάντως αυτό ακριβώς που δεν θέλεις επιβεβαιώνει και το νόημα των δημοσίων γραμμάτων. 

Χάρηκα για τη γνωριμία, καλό κουράγιο στην καλή προσπάθεια του ΜΟΝΟ και να με συμπαθάς.


                                             Tamistas




Λουί Αλτουσέρ, ΘΕΣΕΙΣ
μτφ. Ξενοφών Γιαταγάνας 
Θεμέλιο 1999

Μπέρτολ Μπρεχτ, ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ κ. ΚΟΫΝΕΡ 
μτφ. Πέτρος Μάρκαρης 
Θεμέλιο (;)

14 σχόλια:

  1. Παρότι ξεκινάς με μια ορθή κριτική της νεωτερικότητας στο τέλος συνεχίζεις για να καταλήξεις στα συνηθισμένα ...να με συμπαθάς φευτοδιανοουμενίστικα, περί ενίσχυσης της ιδέας του έθνους, σαν αυτό να είναι το κύριο κακό της φριχτής ανθρώπινης κοινωνίας που κατασκεύασε ο φωταδισμός!

    Αλλά μια και τσιτάρεις πρώιμο Αλτουσέρ, θα τσιτάρω και γω Μπακούνιν:

    "Οι λαϊκές μάζες όλων των χωρών αγαπούν βαθιά την πατρίδα τους. Αλλ’ αυτό είναι μια φυσική πραγματική αγάπη. Ο πατριωτισμός του λαού δεν είναι ιδέα, αλλά γεγονός… Η πατρίδα, η εθνικότητα, όπως και η ατομικότητα, είναι ένα γεγονός φυσικό και κοινωνικό, ψυχολογικό και ιστορικό ταυτόχρονα. Δεν είναι μια θεωρητική αρχή. Δεν μπορούμε να ονομάσουμε ανθρώπινη αρχή, παρά μόνο ότι είναι καθολικό, κοινό σ’ όλους τους ανθρώπους. Η εθνικότητα τους χωρίζει. Δεν είναι λοιπόν αρχή. Αλλά αυτό που είναι η αρχή, είναι ο σεβασμός που ο καθένας πρέπει να έχει για τα φυσικά, πραγματικά ή κοινωνικά γεγονότα. Η εθνικότητα, όπως και η ατομικότητα, είναι ένα από τα γεγονότα αυτά. Οφείλουμε λοιπόν να τη σεβόμαστε. Η καταπίεση της είναι έγκλημα,…γίνεται ιερή αρχή κάθε φορά που απειλείται ή καταπιέζεται. Γι’ αυτό λοιπόν αισθάνομαι ειλικρινά και πάντα τον πατριώτη κάθε καταπιεσμένης πατρίδας."

    Αν λοιπόν το σχολείο σε κάνει πατριώτη, απλώς καθρεφτίζει μια ανθρώπινη λογική - ίσως κάπως σουπτίλ για να την διακρίνεις από τον ναζισμό - και μία ανθρώπινη ανάγκη πολύ βαθιά χαμένη μέσα σε πολλές χιλιάδες χρόνια ιστορία! Δες σήμερα, που το σχολείο σε κάνει κοσμοπολίτη πού σε πήγε: Στα μνημόνια και στην υποδούλωση, εκτός και αν δεν την αισθάνεσαι αυτήν την υποδούλωση, οπότε πάσο σε όλα.

    Ωστόσο ας μιλήσουμε και για το σχολείο και την γνώση: Ναί μπορεί η γνώση για να κάνεις επανάσταση να είναι περιττή, (μπορεί και όχι, η ιστορική εμπειρία απο τις δύο μεγάλες επαναστάσεις ούτε το επιβεβαιώνουν, αλλά ούτε και το αναιρούν), αλλά να περάσεις από τη ζωή και να μην χαρείς την ομορφιά ενός Ντοστογιέφκσι ή ενός Παπαδιαμάντη, είναι σαν να έχεις χάσει την ευκαιρία να θαυμάσεις και να λατρέψεις την αιώνια θάλασσα: το Αιγαίο!

    Είπα πολλά, αλλά και λίγα, γιατί όσα γράφεις είναι εκτός κάδρου της κατανόησης του ιστορικού γίγνεσθαι. Φταίει που δεν θυμάσαι ούτε κβαντομηχανική ούτε μαθηματικά. Αμ δεν πας πουθενά χωρίς κβαντομηχανική

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο. Ελπίζω μέχρι το βράδυ να βρω χρόνο και να απαντήσω επί της ουσίας.

      Διαγραφή
    2. Μα, το σχολείο για το λαό, θα επιμείνω, δημιουργήθηκε α) για την παροχή βασικών γνώσεων, απαραίτητων πχ στον χειρισμό μηχανών και β) για την καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης, μετά την επινόησή της, βέβαια, κι αυτό μέσω και της επιβολής της μίας και μοναδικής γλώσσας. Έτσι, για παράδειγμα, ο μπαμπάς της φίλης μου της Μαρίας, ο Αρβανίτης, κάτι ψιλά αρβανίτικα μιλάει, η δε Μαρία, γρι.

      Συμφωνώ ότι ο κάθε άνθρωπος αγαπά την πατρίδα του, όμως δεν την ταυτίζει πάντα με το έθνος – κράτος. Ο Τουρκοκρητικός, για παράδειγμα, που ζει στη Συρία, πονάει τη χαμένη πατρίδα του, την Κρήτη. Δεν αισθάνεται, όμως, Έλληνας. Κρίμα που ο Μπακούνιν, αν καταλαβαίνω από το τσιτάτο, δεν είχε αντιληφθεί τη διαφορά.

      Δεν λέω ότι η γνώση είναι περιττή. Αντιθέτως. Όμως η συζήτηση είναι μεγάλη και, φοβάμαι ότι, συνήθως πορευόμαστε, εδώ στη Δύση, ψηλαφώντας τον ελέφαντα. Αυτό που αμφισβητώ είναι η αποσπασματική, αποσιωπητική γνώση που παρέχει η εκπαίδευση, τουλάχιστον, προς το παρόν, στις δύο βασικές της βαθμίδες.

      Χαίρομαι για τον Ντοστογιέφσκι και τον Παπαδιαμάντη, τους αγαπώ και τους έχω αφιερώσει σελίδες της MHNYMAL περιπέτειάς μου. Δεν καταλαβαίνω τι θα πει αιώνια θάλασσα. Αλλά αισθάνομαι μια διπλή αγκαλιά να μ’ ανακουφίζει: μια μικρή, του Αιγαίου, και μια μεγάλη, της Μεσογείου.

      Η Κβαντομηχανική μπορεί να σε πάει μέχρι την αναίρεσή της. Έτσι κι αλλιώς δεν έμεινε αυτή που ήταν εξαρχής, έτσι δεν είναι;

      Αυτά τα ολίγα, πάντα εκτός κάδρου κατανόησης του ιστορικού γίγνεσθαι (μου άρεσε πολύ αυτό, θα το χρησιμοποιήσω). Α, ναι. Και δεν είναι και της ειδικότητάς μου. Όταν απευθύνομαι δημοσίως στην κόρη μου, το προσπαθώ, όσο μπορώ, κάπως αλλιώς, αν και ΔεΝ έΧΩ ΓΡάΨΕΙ ποιΗματα

      Διαγραφή
  2. από τον Βυτίο, σήμερα στο τουίτερ:
    σχετικά με τη γνώση, τους αμόρφωτους και λοιπά. http://blo.gr/8ai

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Για το σχολείο:
    Το γεγονός ότι η αστική τάξη χρειάζεται ειδικούς και εκπαιδευμένους, δεν σημαίνει ότι οι ειδικοί και οι εκπαιδευμένοι είναι περιττοί και δεν είναι χρήσιμοι και αλλού εκτός από τα εργοστάσια. Αυτή εξάλλου είναι η λογική της εξέλιξης, όπως τουλάχιστον την παρουσιάζει ο Μάρξ. «Με τη γρήγορη βελτίωση όλων των εργαλείων παραγωγής, με την απεριόριστη διευκόλυνση των επικοινωνιών, η αστική τάξη σέρνει στον πολιτισμό, ακόμα και τα πιο βάρβαρα έθνη» Διατύπωση καθόλου ……πολίτικαλ κορέκτ, αλλά ενι γουέϊ.
    Δηλαδή η εμφάνιση στο στίβο της ιστορίας της αστικής τάξης προωθεί την μαζική παιδεία κάτι που πιο πριν δηλαδή κατά τον Μεσαίωνα ήταν αδιανόητο.
    Η δική μου η άποψη είναι ότι η εργατική τάξη παίρνει τα πάνω της και κατακτά τη δωρεάν εκπαίδευση όχι με τον φωταδισμό, αλλά με την σύσταση του νεαρού Σοβιετικού κράτους, όπου η Δύση με τον φόβο των Ιουδαίων παραχωρεί δικαιώματα και δημιουργεί το κοινωνικό κράτος , αυτό που διαλύουν σήμερα.
    Περί εθνικής συνείδησης: Υπάρχει η γνωστή σχολή Hobsbowm, Gellner κλπ. κλπ. κλπ. που Θεωρεί τον εθνικισμό ως «υποπροϊόν» της νεωτερικότητας, μιας νεωτερικότητας που είναι αποτέλεσμα της βιομηχανικής επανάστασης στα τέλη του δέκατου όγδοου αιώνα. Εγώ αυτό το βρίσκω άκρως αντιδιαλεκτικό και όχι μόνο εγώ, αφού οι συζητήσεις περί της γέννησης του έθνους και του εθνικισμού ξεκίνησαν από τότε και δεν σταμάτησαν ποτέ. (Ειδικά για την Ελλάδα, κάποιος από αυτούς την θεώρησε εξαίρεση)
    Με λίγα λόγια (δικά μου): Τίποτα δεν γεννιέται από το μηδέν.

    Στο σχολείο μαθαίνουν μια γλώσσα:
    ναι όντως κάποιες γλώσσες χάνονται. Ρομαντική η άποψη σου. Δεν την κρίνω. Η μία γλώσσα είναι πρακτικό θέμα. Αλλά αυτό υπήρξε ΚΑΙ στο παρελθόν. (Λατινικά – Ελληνικά) Δεν βλέπω πού υπάρχει ζήτημα που δημιουργήθηκε με τον φωταδισμό .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Κράτος:
    ΟΟΟΟχι, άλλο κράτος άλλο έθνος. Μάλιστα το κράτος ο Μπακούνιν το μισεί! Όμως Εθνος = πατρίδα για κάποιους!

    Ο Τουρκοκρητικός που ζει στη Συρία (πού το βρήκες αυτό;) μπορεί να θεωρεί πατρίδα του τη Συρία και όχι την Κρήτη ή την Τουρκία. Η πατρίδα και το έθνος δεν είναι ζήτημα DNA, αυτός είναι ο ρατσισμός.

    Και αυτό ο Παπαρηγόπουλος το ξεκαθάρισε μια και δια παντός: Στις φλέβες μας δεν τρέχει ούτε ίχνος ελληνικό αίμα του είπε κάποιος για να τον προβοκάρει και αυτός του απάντησε πολύ σωστά: Ε; και;
    «είναι η αποσπασματική, αποσιωπητική γνώση που παρέχει η εκπαίδευση» Ε, βέβαια, δεν διαφωνώ καθόλου. Αλλά όταν μας πονάει το κεφάλι δεν το κόβουμε παίρνουμε ασπιρίνη.
    Έμπλεξα σε μια συζήτηση όχι γιατί θέλω να υπερασπιστώ ΑΥΤΟ το σχολείο, ούτε ΑΥΤΗΝ την γνώση, αλλά γιατί μπορεί από την μεγάλη μας πρεμούρα για εναλλακτικά και επαναστατικά πράγματα να πέσουμε στην άγνοια και στον σκοταδισμό και να αφήσουμε όλους τους άλλους που μπορούν να πάνε σε όποιο σχολείο επιθυμούν να μας κυβερνούν και να μας εμπαίζουν.

    αιώνια θάλασσα: Μα η θάλασσα του παππού Όμηρου! Το λικνιστό πέλαγος. Εγώ αντίθετα νοιώθω μια μεγάλη αγκαλιά στο Αιγαίο και μια κρύα στην Μεσόγειο. (ο οποιοσδήποτε ιστιοπλόος, θα το επιβεβαιώσει)

    Η Κβαντομηχανική: Την ανέφερα σαν την πιο εξειδικευμένη γνώση που θεωρείται προνόμιο για μια ελίτ.

    Τέλος με όλα αυτά θα ήθελα να πω:
    Πρέπει να μαθαίνουμε ό,τι μπορούμε περισσότερο, όχι γιατί βοηθάει στην προσωπική μας γαλήνη και ευτυχία, αλλά γιατί αλλιώς, παριστάνουμε τον χάνο σε κάθε ανόητο που μας αραδιάζει «σοφίες».
    Επειδή βρισκόμαστε στο σταυροδρόμι όπου:

    «Το μεγάλο σχεδόν άλυτο ζήτημα σήμερα συνίσταται,
    στο να μην παρίστασαι ως βλάκας
    ούτε μπρος την δύναμη των άλλων
    ούτε μπρος την ίδια σου την αδυναμία».


    Τέλος για το κάδρο: Σήμερα, εδώ που έχουμε φτάσει, δεν λείπουν οι κοσμοπολίτες, αλλά οι πατριώτες. Αν ο Σημίτης (και οι συνεργάτες τους) σκέπτονταν λιγάκι την Ελλάδα, όταν παραχωρούσαν - χωρίς διαπραγμάτευση - το εθνικό μας νόμισμα, να είσαι σίγουρος, ότι δεν θα είχαμε φτάσει ως εδώ. Δες λ.χ. την Ισλανδία. Είναι σε πολύ καλύτερη μοίρα, γιατί αυτοί δεν είναι κομπραδόροι σαν τους δικούς μας πολιτικούς και ούτε ευρωλιγούρια σαν την ελληνική αριστερά και την ελληνική διανόηση.

    Σήμερα τα ελληνικά σχολικά βιβλία δεν έχουν πατριωτικό ούτε θρησκευτικό προσανατολισμό. Είναι ουδέτερα. Είναι πολιτικαλ κορέκτ. Είναι ξενέρωτα. Αν αυτό είναι καλό, μην με ρωτάς. Αλλά αυτή είναι μία άλλη συζήτηση πολύ – πολύ μακριά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Βλέπω να υπάρχουν κάποιες βασικές διαφορές στις θεωρητικές αφετηρίες μας. Όχι, όμως, τέτοιες που να εμποδίζουν τη συζήτηση. Φαίνεται, όμως, ότι η αύξηση του αριθμού των σχολίων αποκτά γεωμετρικό, ενδεχομένως και εκθετικό ρυθμό.
    Στο μεταξύ, βλέπω και σχετική δυσκολία στην κατανόηση των έως τώρα, πιθανότατα, σε ό,τι με αφορά, πρόκειται για δική μου αδυναμία.

    Επειδή είναι πολλά τα ανοιχτά θέματα, επιστρέφω στην αρχή. Είμαι υπέρμαχος της δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης με τον ίδιο τρόπο που είμαι υπέρμαχος της καθολικά δημόσιας λειτουργίας της ζωής μας (έχω εξηγήσει λεπτομερώς με τους στίχους υπέρ δημοσίου, να μην λινκάρω πάλι). Δεν μπορεί, όμως, η νερωμένη στάση να τελειώνει εκεί.
    Αυτή, πρεσβεύω ότι, είναι η δυστυχία της Αριστεράς. Όχι η ανικανότητα, δεν μπορώ άλλο αυτή τη νεοφιλελεύθερη αηδία, αλλά η άρνησή της να αρνηθεί την ύπαρξή της.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Αντιγράφω τα λόγια σου: Είμαι υπέρμαχος της δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης με τον ίδιο τρόπο που είμαι υπέρμαχος της καθολικά δημόσιας λειτουργίας της ζωής μας:

    Και γώ, απολύτως! Ο νεοφιλελευθερισμός, -που έχει τις ρίζες του στην νεωτερικότητα, σαν ιδεολογική συνέχεια του λεσέ φερ είναι η άρνηση της αλληλεγγύης και της φιλευσπλαχνίας (και της ηθικής βέβαια, αυτής που ο φωταδισμός θέλει να αντικαταστήσει με τον Νόμο και τους Νόμους) που χωρίς αυτές τις δύο αρετές του ανθρώπινου πνεύματος η ζωή μας θα ήταν μια κόλαση.
    Καταλαβαίνεις ότι αυτές οι αρετές είναι αρετές που αναπτύσσονται σε μια συλλογικότητα. Πολύ θα ήθελα αυτή η συλλογικότητα να ήταν όλη η ανθρωπότητα, αλλά θ αργήσει ακόμα και με αυτή την έννοια προτάσσονται άλλες συλλογικότητες, αυτές που έχουν λειτουργήσει πολύ πριν την νεωτερικότητα και ίσως πολύ πριν τον πολιτισμό. Και το λέω αυτό, γιατί δεν θα μπορούσε η ανθρωπότητα να έχει επιζήσει πολλές δεκάδες χιλιάδες χρόνια και να βρίσκεται στην άκρη του γκρεμού τις 3 με 5 τελευταίες δεκαετίες.
    Σε ευχαριστώ που με διάβασες και που απάντησες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Δεν μπορεί, όμως, η νερωμένη στάση να τελειώνει εκεί:
    Αν με αυτό εννοείς την δημόσια ζωή, και σ αυτό συμφωνω απόλυτα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ευχαριστώ κι εγώ και χάρηκα για τη γνωριμία. Ας θυμηθώ και λίγους από τους υπέρ δημοσίου στίχους:


    θάθελα νάτανε δημόσια τα κτελ
    ταεροπλάνα, τα καράβια, οι σινεμάδες
    να μην υπήρχαν για ο,τιδήποτε καρτέλ
    του δήμου νάτανε οι βροχές και οι λιακάδες

    θάθελα νάτανε δημόσια τα φαστφούντ
    οι πιτσαρίες, τα μπαράκια, οι ταβέρνες
    να μη χρειάζεται να φέρει ο ρόμπιν χουντ
    τα κλεψιμαίικα, με τα φτερά στις φτέρνες

    θάθελα νάτανε δημόσια η εξοχή
    οι παραλίες, καφετέριες και ντίσκο
    ποτά δημόσια για κάθε εποχή
    θάθελα νάχαμε, πολύ σωστό το βρίσκω

    θάθελα νάχαμε δημόσια φεστιβάλ
    με συναυλίες, παραστάσεις, διαλέξεις
    και το δημόσιο νάταν ιντερνασιονάλ
    για όλου του κόσμου τις φυλές και τις ορέξεις

    θάθελα νάτανε δημόσιος ο βυθός
    όλες οι τράτες, τα υποβρύχια, τα σκάφη
    και με τις μάσκες να χαζεύουμε εμβριθώς
    απ’ την ιθάκη και τη ρόδο ως την ανάφη

    θάθελα νάταν το δημόσιο αλλιώς
    νάχε συμβούλια, σοβιέτ σε συνελεύσεις
    και να μην άλλαζε τα ρούχα ο μανολιός,
    διευκρινίζω για τυχόν υπονομεύσεις

    θάθελα νάτανε δημόσιο κάθε τι
    τα φαρμακεία, οι κλινικές και οι ενέσεις
    μονάχα ο σεβ ιδιωτικώς να επαιτεί
    αυτός που σέκανε σταλήθεια να πονέσεις

    θάθελα, επίσης, να μην ήμουν αφελής
    γιατί δημόσια αν ήταν όλη η κοινωνία,
    η οικονομία θάταν λέξις ευτελής
    κι όχι του βίου η τραγική μας ειρωνεία

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. ΘΑ το αναρτήσω, αν μου επιτρέπεις (προφανώς με λίνκ)

    Είναι παρα πολύ καλό!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Τι να επιτρέψω; Το διαδίκτυο δεν έχει τέτοια, νομίζω. Ούτε και εγώ. Νομίζω, μόνο, ότι καλό είναι να γίνονται αναφορές στις πηγές· όχι για λόγους σεβασμού της όποιας ιδιοκτησίας, βέβαια.
    Πάντως, οι στίχοι υπέρ δημοσίου είναι πολύ περισσότεροι. Δημοσιεύθηκαν αποσπασματικά στην Καρακάξα, συμμαζεύτηκαν κάποια στιγμή σ' αυτή την ανάρτηση (http://mhnymal.blogspot.com/2011/09/blog-post_14.html) κι ακολούθησαν εννιά ακόμα κομμάτια στην Καρακάξα, για τα οποία υπάρχουν λινκ στην ίδια σελίδα.
    Φοβάμαι ότι, εξηγώντας, περιαυτολογώ. Ευχαριστώ πολύ για το ενδιαφέρον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή