- Βάλ' το αγόρι μου!
- Το 'βαλε!
Βλέπω στην ιντερνετική ΕΡΤ ένα απ' τα μακρόσυρτα μηνύματα με στιγμιότυπα της ιστορίας της τηλεόρασης που έχει ταυτιστεί με τη σύντομη ιστορία της εθνικής αναπτέρωσης με όλο της το σπέρμα και με αφετηρία την κατάκτηση στα τέλη του '80 ενός πανευρωπαϊκού κυπέλλου μπάσκετ. Εικόνες που ανακαλούν μνήμες και χύνουν συγκίνηση να δροσιστούν οι απορημένες - παπιά στον καταιγισμό της πραγματικότητας - ταυτότητες. Η σύνολη μνήμη ανακατασκευάζεται σα ν' ανακαλύπτουμε ένα ξεχασμένο άλμπουμ με φωτογραφίες από την παιδική ηλικία. Συγκίνηση. Όση κι αν χρειαστεί θα βρεθεί. Για την αναπόδραστα οθονιαία αφήγηση της ζωής μας.
Μπράβο στον Αντένα που προβάλλει τους ήρωες που ζουν ανάμεσά μας, εσείς μας δείχνετε το δρόμο, ακούω τον υπουργό Χατζηδάκη σε άλλη συχνότητα.
Μπράβο στον Αντένα που προβάλλει τους ήρωες που ζουν ανάμεσά μας, εσείς μας δείχνετε το δρόμο, ακούω τον υπουργό Χατζηδάκη σε άλλη συχνότητα.
Η κινούμενη εικόνα (gif) της ρέουσας οθόνης τηλεόρασης στο τέλος της προ-προηγούμενης ανάρτησης μού θύμισε το στίχο και το νερό το κρύσταλλο θα ρέει απ' τις οθόνες από τον Πεχλιβάνη. Ο Θ.Π. έχει εξηγήσει ότι το τραγούδι αναφέρεται στον πατέρα του που είχε αδιαφορήσει, δεν είχε συγκινηθεί, όταν εκείνος γύρισε φαντάρος στο σπίτι, κι αντί να καθίσει να τα πουν μετά από τόσο καιρό που είχαν ν' ανταμώσουν, ο γέροντας πατέρας στήθηκε μπροστά στην τιβί, μη χάσει τη συνέχεια από το λάτιν σίριαλ της αρεσκείας του. Ο Ουμπέρτο Έκο αναφερόταν το 1964 σε θεωρίες για τη στασεοκινητική επαγωγή, για συμπόρευση του θεατή με την απεικονιζόμενη δράση. Στην πράξη, ισχυριζόταν ο σημειοδίφης, μπροστά στην οθόνη οι δυνατότητες για κριτική επαγρύπνηση είναι σπανιότατες. Κι ακόμα ότι ο μορφωμένος θεατής βρίσκεται συνήθως στην κατάσταση να ταλαντεύεται μεταξύ μιας γλυκύτατης επαγρύπνησης και της συμμετοχής, ενώ οι μάζες μετατοπίζονται αμέσως από το αρχικό τυχαίο σε μια κατάσταση συμμετοχής - σαγήνης.
Ακούω τιβί και γράφω. Ο Ρουβάς στον Αντένα φέρνει άλλον υπουργό, τον Μιχελάκη: Πρέπει να λέμε αλήθειες και λόγια της καρδιάς. Μακάρι να μπορούμε όλοι να γινόμαστε καλύτεροι, θυμοσοφεί. Λες κι έχουμε υποστεί μια μαγική μετάλλαξη, κάθε τι που άλλαξε κι έμοιαζε πριν απίθανο, γίνεται απόλυτα φυσιολογικό, όπως η πανούκλα. Τίποτα δεν θυμίζει το χαμόσπιτο που καταβρόχθισε η πολυκατοικία, εκτός αν είχε φωτογραφηθεί. Κάτι λένε για τον Μπαμπινιώτη. Θόρυβος. Κάποιοι γονείς συγκινημένοι ξεχνούν τα παιδιά τους που σερφάρουν ασύστολα. Σε λίγο θα τα βάλουν για ύπνο και θα μπουν στο φέισμπουκ. Η βαθμιαία διάλυση της οικογένειας, η μεταμόρφωση της προσωπικής ζωής σε ελεύθερο χρόνο καί του ελεύθερου χρόνου σε κοινότοπες και επαναλαμβανόμενες ενέργειες που επιτηρούνταν ως την τελευταία λεπτομέρεια, στις ηδονές του γηπέδου και του κινηματογράφου, του μπεστ σέλερ καί του ραδιοφώνου, είχε ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση της εσωτερικής ζωής, έγραφε ο Χορκχάιμερ το 1938, προ τηλεόρασης.
Η κρατική τηλεόραση και το κρατικό ραδιόφωνο είχαν κομμάτια αξέχαστα, ανατριχίλες, είτε για νοσταλγία είτε για ντροπή, όπως η εκπομπή του Μαστοράκη για το Πολυτεχνείο. Σήμερα, πληροφορίες ή ανα(σ)παραγμένα έργα τέχνης που θα έβρισκε κάποιος άλλοτε μόνο στα κρατικά κανάλια, μπορεί να τα βρει παντού στο διαδίκτυο. Πιο δύσκολα, θέλει ψάξιμο και φίλτρα, αλλά ελεύθερα, διαδραστικά, χαοτικά. Ο Μάνος Ελευθερίου, όχι ο στιχουργός - ο γενικός διευθυντής της Κοκακόλα Ελλάς, καλείται απ' τον Ρουβά, ευχαριστεί και δηλώνει: το πιο σημαντικό πράγμα που χρειαζόμαστε είναι να είμαστε άνθρωποι. Με συγκίνησε ο Αντένα.
Ακούω τιβί και γράφω. Ο Ρουβάς στον Αντένα φέρνει άλλον υπουργό, τον Μιχελάκη: Πρέπει να λέμε αλήθειες και λόγια της καρδιάς. Μακάρι να μπορούμε όλοι να γινόμαστε καλύτεροι, θυμοσοφεί. Λες κι έχουμε υποστεί μια μαγική μετάλλαξη, κάθε τι που άλλαξε κι έμοιαζε πριν απίθανο, γίνεται απόλυτα φυσιολογικό, όπως η πανούκλα. Τίποτα δεν θυμίζει το χαμόσπιτο που καταβρόχθισε η πολυκατοικία, εκτός αν είχε φωτογραφηθεί. Κάτι λένε για τον Μπαμπινιώτη. Θόρυβος. Κάποιοι γονείς συγκινημένοι ξεχνούν τα παιδιά τους που σερφάρουν ασύστολα. Σε λίγο θα τα βάλουν για ύπνο και θα μπουν στο φέισμπουκ. Η βαθμιαία διάλυση της οικογένειας, η μεταμόρφωση της προσωπικής ζωής σε ελεύθερο χρόνο καί του ελεύθερου χρόνου σε κοινότοπες και επαναλαμβανόμενες ενέργειες που επιτηρούνταν ως την τελευταία λεπτομέρεια, στις ηδονές του γηπέδου και του κινηματογράφου, του μπεστ σέλερ καί του ραδιοφώνου, είχε ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση της εσωτερικής ζωής, έγραφε ο Χορκχάιμερ το 1938, προ τηλεόρασης.
Η κρατική τηλεόραση και το κρατικό ραδιόφωνο είχαν κομμάτια αξέχαστα, ανατριχίλες, είτε για νοσταλγία είτε για ντροπή, όπως η εκπομπή του Μαστοράκη για το Πολυτεχνείο. Σήμερα, πληροφορίες ή ανα(σ)παραγμένα έργα τέχνης που θα έβρισκε κάποιος άλλοτε μόνο στα κρατικά κανάλια, μπορεί να τα βρει παντού στο διαδίκτυο. Πιο δύσκολα, θέλει ψάξιμο και φίλτρα, αλλά ελεύθερα, διαδραστικά, χαοτικά. Ο Μάνος Ελευθερίου, όχι ο στιχουργός - ο γενικός διευθυντής της Κοκακόλα Ελλάς, καλείται απ' τον Ρουβά, ευχαριστεί και δηλώνει: το πιο σημαντικό πράγμα που χρειαζόμαστε είναι να είμαστε άνθρωποι. Με συγκίνησε ο Αντένα.
Οι λιγοστοί πια γέροι, οι πιο πολλοί πεθάνανε καθώς γερνώ, κοκορεύονται για τους δικούς τους καιρούς, τότε που οι άνθρωποι, λένε, ήταν αλλιώς. Τότε που μύριζε αλλιώς κι η ντομάτα, λένε. Τους αντιλέω πως έριχναν με τη σέσουλα το ντιντιτί και πως οι αγνοί της εποχής τους αλληλοσκοτώνονταν στον εμφύλιο. Θέλω να συγχαρώ ακόμα και τις καθαρίστριες, άκουσα τις προάλλες τον Γλέζο στο προαύλιο του ραδιομέγαρου. Ο ανθρώπινος μόχθος, η αδιάκοπα μαστιγωμένη προσπάθεια αντίστασης στη φθορά, απορρόφησης της σκόνης, απολύμανσης των πορσελανών απ' τα σκατά, θα είναι πάντα συνώνυμη της δουλικότητας. Ο κοτσονάτος Γλέζος και τα νεώτερά του ραμολιμέντα, νοσταλγούν τη νεότητά τους, όχι τη γερμανική μπότα.
Όμως ξεχνούν και ξεχνάμε. Ξεχνάμε την παλιά κριτική στα μέσα ενημέρωσης ή επικοινωνίας που έτσι κι αλλιώς αλλάζουν, συμφύονται με τα νέα κοινωνικά μέσα, δικτυώνουν βάναυσα τις καθημερινότητες. Ο Ερνέστο Σάμπατο δεν άντεχε την τηλεόραση και πίστευε ότι το να κάθεσαι μονότονα μπροστά στην τηλεόραση αναισθητοποιεί την ευαισθησία, κάνει το μυαλό αργόστροφο, βλάπτει την ψυχή. Πολλά χρόνια πριν, το 1947, όταν απειλητικό μέσο ήταν το ραδιόφωνο, οι Αντόρνο και Χορκχάιμερ υποστήριζαν (στην ίδια ελληνική έκδοση με το προηγούμενο του Χορκχάιμερ) ότι αν έκλειναν οι περισσότεροι ραδιοφωνικοί σταθμοί και οι κινηματογράφοι, οι καταναλωτές δεν θα έχαναν ίσως και πολλά πράγματα.
Έτσι περνάει ο καιρός και συνηθίζω. Και ξεχνώ. Περνούν οι μέρες. 32.
Προσπαθώ να σε μιμηθώ και γράφω ακούγοντας τον Πεχλιβάνη που έβαλες. Ο δικός μου πατέρας, όταν ήρθα μετά από καιρό από μακριά, σηκώθηκε από την καρέκλα για λίγο και αμέσως ξανακάθησε για να μη χάσει τη συνέχεια του "Πάμε πακέτο", ζητώντας μου 5 λεπτά πίστωση γιατί σήμερα έχει αγωνία η συνάντηση των χαμένων. Όταν το ξανασκέφτηκα, είπα ότι αφού λείπω συνέχεια, καλύτερα να συνηθίζει χωρίς εμένα, να έχει την καθημερινότητά του και να μην περιμένει μόνο πότε θα 'ρθω. Σταμάτησε ο Πεχλιβάνης, νους ορά και νους ακούει τελικά. Είχα(με;) ένα γνωστό (που έχει πεθάνει)και δούλευε στην ΕΡΑ 5, ραδιόφωνο στα μεσαία που ακούνε μετανάστες στην άκρη του κόσμου. Όλα είναι σχετικά; Γι' αυτούς το ραδιόφωνο τους θυμίζει το Αγρίνιο, "τι είναι αυτό πάνω στη γη που το Αγρίνιο νοσταλγεί",κι όμως κάποιοι νοσταλγούν το Αγρίνιο, απίστευτο δεν είναι; Και το ραδιόφωνο τους κάνει καλό γιατί ξεχνιούνται και αλλάζουν για λίγο τόπο. Και το διαδίκτυο ίσως κάνει το μυαλό αργόστροφο. Πολλές φορές μπαίνω και ξαναμπαίνω στα ίδια ενημερωτικά σάιτ και ελπίζω να έχει δημοσιευθεί κάτι τη μια ώρα που έλειπα. Γελοίο, αλλά (μου) συμβαίνει. Τι άλλο θυμήθηκα μ' αυτά που γράφεις; Α, ότι ένας θεολόγος έλεγε τα ΜΜΕ Μέσα Ευρείας Ενημερώσεως και Επικοινωνίας, πιο δημοκρατικός όρος παντως, ως συγκριτικά με το "μαζικής" που κι εσύ αποφεύγεις, αλλά οι μέρες γίνανε κιόλας 35.
ΑπάντησηΔιαγραφή